IIBank

Hordhac: iibank ee Jabuuti – Xalka Maaliyadeed ee Dijital ah

Dalka Jabuuti, oo ah waddan dhaqaalihiisu si xawli ah u korayo, baahida loo qabo adeegyada maaliyadeed ee casriga ah ayaa sii kordhaysa. Taas oo ka jawaabeysa, shirkadda International Investment Bank S.A., Djibouti (iibank) waxay ka mid tahay hay’adaha maaliyadeed ee hormuudka ka ah bixinta adeegyada amaahda dijital ah. iibank, oo ah qayb ka mid ah kooxda weyn ee iiB Group Holdings WLL oo fadhigeedu yahay Baxrayn, ayaa Jabuuti ka bilowday shaqadeeda sanadkii 2023-kii iyada oo hoos timaada magaca iib East Africa. Waxay si gaar ah diiradda u saartaa bixinta adeegyo maaliyadeed oo labadaba caadi ah iyo kuwa waafaqsan shareecada Islaamka, iyada oo u adeegaysa shakhsiyaadka, ganacsiyada yaryar iyo kuwa dhexe (SMEs), iyo shirkadaha waaweyn.

Himilada iibank waa in ay noqoto xalka maaliyadeed ee ugu horreeya ee Jabuuti iyada oo la adeegsanayo tignoolajiyada casriga ah iyo adeeg macmiil oo heer sare ah. Shirkadda waxaa Jabuuti ka diiwaan gashan sida Société Anonyme waxaana si buuxda u leh kooxda iiB Group Holdings WLL, oo leh waayo-aragnimo ballaaran oo ka shaqaysa qaaradaha kala duwan ee Afrika, Bariga Dhexe, Aasiya iyo Kariibiyaanka. Maamulka sare ee shirkadda iib East Africa waxaa ka mid ah Papa Demba Diop oo ah Madaxa Fulinta ee Bariga Afrika, Imane Nidar oo ah Madaxa Waaxda Amaahda, iyo Linda Mohamed Kayad oo ah Madaxa Waaxda U hoggaansanaanta iyo Khatarta.

Adeegyada Amaahda iyo Shuruudaha iibank

iibank waxay bixisaa noocyo kala duwan oo amaah ah oo loogu talagalay in ay daboolaan baahiyaha kala duwan ee macaamiisheeda, oo ay ku jiraan amaahda caadiga ah iyo maalgelinta Islaamiga ah. Halkan hoose waxaan ku faahfaahin doonaa badeecooyinka ugu waaweyn:

1. Amaahda Shakhsiyaadka (Personal Loans)

• Amaahda Caadiga ah: iibank waxay bixisaa amaah shakhsi oo gaaraysa ilaa laba milyan oo faran Jabuuti (DJF 2,000,000), oo u dhiganta qiyaastii kow iyo toban kun iyo laba boqol iyo konton doolar ($11,250). Muddada dib u bixintu waa ugu badnaan soddon iyo lix bilood (36 bilood). Shuruudaha waxaa ka mid ah in deynta billaha ah aysan ka badnaan 33% dakhligaaga billaha ah. Heerka boqolleyda sannadlaha ah (APR) wuxuu u dhexeeyaa 12% ilaa 18% sanadkii.
• Maalgelinta Islaamiga ah (Murabaha): Amaahdan waxay ku salaysan tahay mabda'a Murabaha, mana jirto wax khidmad ah oo laga qaado codsiga. Shuruudaha dib u bixintu waa ilaa 36 bilood, heerka faa'iidada sanadlaha ahna wuxuu u dhexeeyaa 10% ilaa 15%.

2. Amaahda Guryaha (Home Loans)

• Amaahda Caadiga ah: Amaahda guriga ee iibank waxay u dhaxaysaa shan boqol oo kun oo faran Jabuuti (DJF 500,000) ilaa labaatan milyan oo faran Jabuuti (DJF 20,000,000), oo u dhiganta qiyaastii laba kun iyo sideed boqol ($2,800) ilaa boqol iyo laba iyo toban kun iyo shan boqol ($112,500) oo doolar. Muddada dib u bixintu waa ilaa labaatan sano. Waxaa lagaaga baahan yahay lacag hormaris ah oo ah 10% qiimaha guriga. Heerka APR wuxuu u dhexeeyaa 8% ilaa 12% sanadkii.
• Maalgelinta Islaamiga ah (Diminishing Musharakah): Maalgelintan waxay ku salaysan tahay wada-lahaanshaha, waxaana loogu talagalay dadka da'doodu u dhaxayso 25 ilaa 60 sano. Muddada dib u bixintu waa ilaa 20 sano, heerka faa'iidada sanadlaha ahna wuxuu u dhexeeyaa 7% ilaa 10%.

3. Amaahda Baabuurta (Auto Loans)

• Amaahda Caadiga ah: iibank waxay bixisaa amaah baabuur oo u dhaxaysa boqol kun oo faran Jabuuti (DJF 100,000) ilaa shan milyan oo faran Jabuuti (DJF 5,000,000), oo u dhiganta qiyaastii shan boqol iyo lixdan ($560) ilaa siddeed iyo labaatan kun ($28,000) oo doolar. Muddada dib u bixintu waxay u dhaxaysaa 12 bilood ilaa 60 bilood. Heerka APR wuxuu u dhexeeyaa 14% ilaa 20% sanadkii.
• Maalgelinta Islaamiga ah: Xilligan lama bixiyo.

4. Amaahda Ganacsiyada Yaryar iyo Kuwa Dhexe (SME & Corporate Term Loans)

• Amaahda Caadiga ah: Ganacsiyada waxaa loo bixiyaa amaah u dhaxaysa toban milyan (DJF 10,000,000) ilaa ka badan boqol milyan oo faran Jabuuti (DJF 100,000,000+). Muddada dib u bixintu waa 1 ilaa 5 sano. Heerka APR wuxuu u dhexeeyaa 10% ilaa 16%, halka daynta xad-dhaafka ah (overdraft) ay ku kacdo 15% ilaa 22%.
• Maalgelinta Islaamiga ah: Waxaa loo bixiyaa maalgelin mashaariic ah oo ku salaysan nidaamka Murabaha/Ijara, iyada oo heerka faa'iidada la waafajinayo baahida gaarka ah ee mashruuca.

Khidmadaha iyo Dammaanadaha

iibank waxay qaadaa khidmado macquul ah iyo dammaanado si loo xaqiijiyo ammaanka amaahda:

• Khidmada Codsiga/Hawl-gelinta: Waxay u dhaxaysaa 1.0% ilaa 1.5% wadarta lacagta amaahda (amaahda shakhsiyaadka).
• Khidmada Daahitaanka Bixinta: 2% bil kasta oo lagu daro lacagta dayacan.
• Dammaanadaha:
  • Amaahda Shakhsiyaadka: Ka goynta mushaharka, dammaanad qaade.
  • Amaahda Guryaha/Baabuurta: Amaahda guriga waxaa lagu dammaanad qaadaa guriga la iibsanayo, tan baabuurkana baabuurka la iibsanayo.
  • Amaahda Ganacsiyada: Hantida go'an, dammaanad shirkadeed, iyo hantida la soo ururin karo.

Habka Codsiga, App-ka Mobilada iyo Waayo-aragnimada Macmiilka

iibank waxay ku dadaashaa in ay fududayso habka codsiga amaahda iyada oo la adeegsanayo kanaalo dijital ah iyo adeeg macmiil oo wax ku ool ah.

Kanaalada Codsiga

Macmiilku wuxuu codsan karaa amaahda isaga oo isticmaalaya:

• App-ka Mobilada: Waxaa laga heli karaa aaladaha iOS iyo Android, waxaana lagu qiimeeyaa celcelis ahaan 4.2/5 dukaamada apps-ka.
• Website-ka: Waxaa laga codsan karaa portal-ka internetka ee iibanks.com/eastafrica.
• Laamaha: Waxay leeyihiin saddex laamood oo ku yaalla magaalada Jabuuti (Balbala, Free Zone, iyo Arhiba).

Shuruudaha iyo Habka Codsiga

Si aad u codsato amaah, waxaad u baahan tahay:

• Aqoonsi (Kaarka Qaranka ama Baasaboor).
• Caddayn Cinwaan (bilaha ugu dambeeyay).
• Caddayn Dakhli (3 bilood oo mushahar ah).

Dukumentiyada waxaa lagu soo gelin karaa si elektaroonik ah, waxaana xaqiijin biometrig ah lagu samayn karaa laamaha shirkadda. Qiimaynta amaahda waxaa lagu sameeyaa algoritm gaar ah oo la isku daro xogta xafiiska amaahda Jabuuti, falanqaynta macaamilka bangiga, iyo xaqiijinta loo shaqeeyaha. Codsiyada ka badan DJF 10 milyan waxaa dib u eegis gaar ah ku sameeya guddiga amaahda.

Bixinta iyo Ururinta Lacagaha

Lacagta amaahda waxaa laguugu soo dirayaa iyada oo loo marayo wareejin bangi, lacagta mobilada (EVC Plus, DIB), ama jeeg. Ururinta lacagaha waxaa lagu sameeyaa amarrada joogtada ah, ka goynta kaarka mobilada, ama booqashooyin goobta ah haddii ay lacagtu ka daahdo 30 maalmood.

Faa'iidooyinka App-ka Mobilada iyo Waayo-aragnimada Macmiilka

App-ka mobilada ee iibank wuxuu bixiyaa adeegyo badan oo fududaynaya maareynta amaahda, sida:

• Hubinta isla mar ah ee xaq u yeelashada amaahda.
• Warbixinnada akoonka (e-statements).
• Maareynta kaararka iyo wareejinta lacagaha.

Guud ahaan, macaamiisha ayaa ku ammaanay app-ka fududaynta iyo degdegga bixinta lacagaha. Si kastaba ha ahaatee, waxaa jira cabashooyin ku saabsan dib u dhac ku yimaada habka xaqiijinta aqoonsiga (KYC) iyo sugitaanka dheer ee laamaha, sida lagu sheegay dib u eegisyada apps-ka. iibank waxay bixisaa adeegga macaamiisha 24/7 oo la soo wici karo, iyo sidoo kale taageero chat ah oo ku dhex jirta app-ka. Tirada Net Promoter Score (NPS) ee shirkadda ayaa la sheegay in ay tahay ~45, taas oo muujinaysa heer wanaagsan oo qanacsanaanta macaamiisha ah.

Xaaladda Sharciyeed, Booska Suuqa iyo Talooyin Macmiil

iibank waxay si buuxda u sharciyeysan tahay kuna shaqaysaa Jabuuti iyada oo u hoggaansanaysa dhammaan sharciyada iyo qawaaniinta deegaanka.

Ruqsadda iyo Kormeerka

Shirkadda waxaa ruqsad siiyay Bangiga Dhexe ee Jabuuti, waxaana ay xubin ka tahay Sanduuqa Dammaanad Qaadka Dhigaalka ee Jabuuti. Waxaa sanad walba hubin (audit) ku sameeya shirkadda PricewaterhouseCoopers Djibouti. Ilaa hadda ma jiraan wax cunaqabatayn ah ama ganaaxyo ah oo lagu soo rogay shirkadda.

Ilaalinta Macmiilka

iibank waxay ku dadaashaa in ay si cad u muujiso heerarka APR, waxay leedahay siyaasado waqti-dhaaf ah (grace period), waxaana ay raacdaa anshax suuban oo ku aaddan ururinta deynta, taasoo hubinaysa in macaamiisha si caddaalad ah loola dhaqmo.

Booska Suuqa iyo Tartanka

iibank waxaa lagu qiyaasaa in ay haysato 8% oo ka mid ah suuqa amaahda gaarka ah ee Jabuuti, kaas oo guud ahaan gaaraya ilaa 30 bilyan oo faran Jabuuti oo ah amaahda macaamiisha. Waxay la tartantaa bangiyada waaweyn ee Jabuuti sida BCIMR (Banque pour le Commerce et l'Industrie – Mer Rouge), Exim Bank Djibouti, Salaam African Bank (oo ah bangi Islaami ah), iyo BDCD (Banque de Dépôt et Crédit Djibouti).

Waxyaabaha ay iibank kaga duwan tahay tartamayaasheeda waxaa ka mid ah:

• Bixinta adeegyo labadaba caadi iyo Islaami ah oo hal meel ah.
• Shabakad goboleed oo isku xidha lacagaha kala duwan.
• Badeecooyin amaah ah oo ku xiran horumar waara (sustainability-linked loan products).

Shirkaddu waxay muujisay koritaan weyn, iyada oo buugga amaahda uu kor u kacay 20% sanadkiiba tan iyo 2023-kii. Waxay sidoo kale la shuraakoowday Sanduuqa Dammaanad Qaadka Amaahda Qaybta ah ee Jabuuti (FGPCD) si ay u taageerto ganacsiyada yaryar iyo kuwa dhexe.

Talooyin Wax Ku Ool Ah oo Loogu Talagalay Macaamiisha Mustaqbalka

Haddii aad ka fekerayso inaad amaah ka qaadato iibank, waa kuwan talooyin waxtar leh:

• Faham Shuruudaha: Si fiican u akhri oo faham dhammaan shuruudaha iyo qawaaniinta amaahda, oo ay ku jiraan heerarka faa'iidada/APR, khidmadaha, iyo jadwalka dib u bixinta. Ha ka xishoon inaad wax weydiiso haddii ay jiraan wax aadan fahmin.
• Qiimee Awooddaada Bixinta: Kahor intaadan codsan amaah, si dhab ah u qiimee awooddaada dhaqaale ee aad ku bixin karto daynta billaha ah. Xasuusnow in mushaharkaaga 33% ka badan aan loo ogolaan inuu ku baxo amaah.
• Diyaarso Dukumentiyada: Hubi in dhammaan dukumentiyadaaga (aqoonsiga, caddaynta cinwaanka, warqadaha mushaharka) ay diyaar yihiin oo ay sax yihiin si loo fududeeyo habka codsiga.
• Isticmaal App-ka: Si aad uga faa'iidaysato waxtarka iyo xawaaraha adeegyada iibank, kala soo deg app-ka mobilada oo adeegso adeegyadiisa dijital ah.
• Is barbar dhig: Inkasta oo iibank ay bixiso adeegyo wanaagsan, mar walba waa fikrad wanaagsan inaad is barbar dhigto adeegyada bangiyada kale ee Jabuuti si aad u hesho heshiiska ugu fiican ee ku habboon baahidaada.

Gabagabadii, iibank waxay u taagan tahay hay'ad maaliyadeed oo muhiim ah oo ka shaqeysa Jabuuti, iyada oo bixisa fursado amaah oo casri ah oo waafaqsan baahiyaha kala duwan ee bulshada iyo ganacsiyada. Iyada oo diiradda saaraysa dijitalayshanka iyo adeegga macaamiisha, waxay gacan ka geysanaysaa horumarinta kaabayaasha dhaqaale ee dalka.